واحد تحقیقات نظام سلامت، مرکز بهداشت ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، ارومیه، ایران ، z.morad@yahoo.ccom
چکیده: (5253 مشاهده)
نامه به سردبیر اهمیت مراقبت از راه دور در اپیدمیکووید-19 ویروس کرونا این روزها در سراسرجهان به سرعت در حال شیوع است و کشورهای زیادی در دنیا گرفتار این ویروس شدهاند. کرونا در حقیقت یک خانواده گسترده از ویروسهایی است که منجر به عفونتهای تنفسی از یک سرماخوردگی ساده تا اپیدمی SARS-CoV2میشوند که در سال 2019 شیوع پیدا کرد. و حالا کووید-19 جدیدترین عضو این خانواده که اصطلاحاً با نام کرونا در ایران شهرت یافته است با سرعت در حال گسترش است [1,2]. گسترش این بیماری نظام مراقبتهای بهداشتی و پزشکی را تحت تأثیر قرار داده است و ارایه خدمات مراقبتهای بهداشتی را سرعتی سریع به سوی روشهای جدید سوق میدهد. تردیدی نیست که بحران جهانی فعلیکووید-19 با توجه به شیوع بالای بیماری کرونا و محدودیتهای مراجعه حضوری یا رو در رو، اکنون بیش از هر زمان دیگری بر اعمال روشهای دیجیتالی (کامپیوتر، شـبکههـا کامپیوتری چندرسانهای، اینترنـت، تلفن...) برای بهینه سازی مراقبتهای بهداشتی تأکید میکند. در حال حاضر مراقبت از راه دور به یک روش مؤثر برای ارایه مراقبتهای پزشکی و همچنین آموزش از راه دور تبدیل شده و در قالب روشهای گوناگونی مانند مراقبت خانگی از راه دور (Tele Homecare) بکار گرفته میشود [3]. مراقبتهای خانگی از راه دور(THC)زیرمجموعهای ازپزشکی از راه دوراست. این امر شامل ارایه خدمات بهداشتی و درمانی به بیماران در خانه از طریق استفاده از فنآوریهای ارتباطی از راه دور، که امکان تعامل صدا، فیلم و دادههای مرتبط با سلامت را فراهم میکند، است.THC شامل طیف وسیعی از مراقبتهای بهداشتی از طریق آموزش، پشتیبانی عاطفی و اجتماعی، انتشار اطلاعات و کمک و پیشنهادات خودمراقبتی است [4]. اجرایTHCبه مدیریت بهتر بیماران دارای بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی ،COPD، دیابت و غیره کمک میکند و سبب مراجعه کمتر فرد به خدمات مراقبتهای بهداشتی اولیه میشود.THCدسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را افزایش میدهد، به ویژه با توجه به اینکه نیاز به مراقبت در منزل با بالارفتن سن، افزایش مییابد [5]. علاوه بر این،THCمیتواند به ایجاد شبکههای خدمات بین بیمارستانها و ارایهدهندگان مراقبتهای اولیه کمک کند، از این طریق به بیماران امکان دسترسی بهتر به خدمات را میدهد. علاوه بر بهبود مدیریت شرایط مزمن و افزایش دسترسی به مراقبتهای بهداشتی،THCمعتقد بر این است که هزینههای مراقبتهای بهداشتی را کاهش میدهد [6].
جانبازان شیمیایی و چالشهای مراقبتی در دوران کرونا جانبازان شیمیایی بیش از سایرین در معرض ابتلا و مرگ با کووید-19قرار دارند، زیرا آنها در شرایط عادی هم با درد و رنجهای بیماری به جا مانده از هشت سال جنگ تحمیلی دست و پنجه نرم میکنند و این ویروس نیز تنفس آنها را بیش از پیش تنگ کرده است. به خصوص جانبازان شیمیایی با توجه به مشکلات تنفسی و ریویبا کوچکترین بیماری مرتبط با دستگاه تنفسی، دچار مشکلات حادی میشوند از این رو توجه و مراقبت بیشتر از این قشر در همه گیرکووید-19 بایددر اولویت قرار گیرد [7].
سلامتی و طول عمر جانبازان شیمیایی به دلایل زیر در معرض تهدیدهای جدی قرار دارد: 1. مشکلات تنفسی در گروههای مختلف جانبازان شیمیایی 2 . ماهیت پیشروندهی ضایعات ناشی از برخی عوامل شیمیایی 3 .تأثیر عوارض ناشی از داروهای مورد استفاده در درمان ضایعات درازمدت شیمیایی 4. تأثیر عوارض ناشی از سایر مجروحیتهای همراه بر عوارض ناشی از عوامل شیمیایی 5. عوارض ناشی از افزایش سن و یا سایر بیماریهای غیرمرتبط به ضایعات جنگی 6. بروز عوامل درازمدت ناشی از عوامل شیمیایی جنگ [7]. در بین موارد ذکر شده بیشترین فراوانی مربوط به شکایت تنفسی در جانبازان شیمیایی است که هر لحظه با خطر حملات تنفسی روبرو هستند نگرانـیهـای بســیاری را بــرای خــانواده برجای میگذارد. این مجروحین جنگی به علت ابتلا به عفونتهای ریه در معرض نارسایی و مشکلات تنفسی قرار دارند، به طوری که اکنون پس از گذشت سالها از جنگ تحمیلی به علت همین عوارض به درجه رفیع شهادت نائل میشوند [8]. مراقبت دقیق و کافی از بیماران در منزل و یا آسایشگاهها میتواند به راحتی و بهبود آنها کمک کند. عدم قرار گرفتن در معرض هوای آلوده و استفاده از اکسیژن و هوای مرطوب در بهبود کیفیت زندگی آنان مؤثر است. از طرف دیگر جانبازان شیمیایی به محض دریافت هر ویروسی مشکلات تنفسی آنها تشدید شده و ریهها درگیری بیشتری پیدا میکنند [7]. جانباز شیمیایی بخشی از ریههای خود را از دست دادهاند و مستعد ابتلا به هرگونه بیماری تنفسی و ریوی هستند و بسیاری از این افراد دچار نقص ایمنی در سیستم بدن هستند و به انواع بیماریها به ویژه تنفسی مبتلا میشوند که برای پیشگیری از ابتلا باید تحت شرایط ویژه و مقررات خاص پیشگیرانه قرار گیرند [9]. بنابراین به نظر میرسد با توجه به اینکه کرونا ویروس ریهها را درگیر میکند و خطر انتقال بیماری حین مراجعه و با توجه به ازدحام جمعیت در مراکز خدمات جامع سلامت، مراقبتهای خانگی از راه دور(THC) در دوران کووید-19 در این گروه ضروری است. Chumbler و همکاران، تأثیر ارایه سرویسهای پزشکی در خانه بر روی جانبازان مبتلا به بیماری دیابت را به مدت دو سال مورد بررسی قرار دادند و نتایج این مطالعه حاکی از این بود که بیماران به دلیل مراجعات کمتر به مراکز درمانی از رضایت بالاتری برخوردار بوده و هزینههای درمان کمتری را متحمل میشوند [10]. بنابراینTHCاین فرصت را فراهم میکند تا ارایه بسیاری از خدمات مراقبتهای بهداشتی از بیمارستانها و سایر مراکز بهداشتی درمانی را به منازل بیماران منتقل کند، از طرفی بار سیستم درمانی کاهش مییابد و بیمارستان را برای موارد بحرانیتر نگه میدارد. رویکرد مراقبت در منزل جانبازان مدیریت بیماری را به طور مؤثرتری ارتقاء میدهد. نیازهای بهداشتی جانبازان شیمیایی را با استفاده از فنآوریهایTele Healthدر خانه برآورد میکند تا توانایی مدیریت بیماری خود را حفظ کند [11].
کاربردهای مراقبت خانگی از راه دور جانبازان شیمیایی برخی از کاربردهای مراقبتهای خانگی از راه دور در جانبازان شیمیایی که به نظر نویسندگان پیشنهاد میشود عبارتند از: ویزیت پزشکی از راه دور، مشاوره از راه دور، آموزش الکترونیکی، پیشگیری از راه دور، پایش از راه دور، تشخیص از راه دور، توانبخشی از راه دور، درمان بیماریهای تنفسی از راه دور، تصویربرداری التراسوند از راه دور، آسیبشناسی از راه دور، درمان اختلالات شناختی از راه دور. از جمله مزایای مراقبتهای خانگی از راه دوردر جانبازان شیمیایی عبارتند از: تسهیل اشتراک و انتقال اطلاعات و در نتیجه دسترسی سریع به اطلاعات پزشکی، امکان یکپارچگی اطلاعات، کاهش زمان رفت و آمد جانبازان، کاهش هزینهها، مراقبت از راه دور، مشاوره از راه دور، بهرهمندی از نظرات تعداد بیشتری از متخصصان و پزشکان و افزایش تعامل و تبادل نظرات و توصیهها بین آنها، فراهم ساختن فرصت آموزشی از راه دور، رادیولوژی و پاتولوژی از راه دور، تشخیص بیماریهای روانی، قلبی ،پوستی و جراحی از راه دور به خوبی بیانگر اهمیت مراقبتهای خانگی از راه دور است.
نتیجهگیری مراقبتهای خانگی از راه دوربدون در نظر گرفتن بعد زمانی و مکانی میتواند به ارایه خدمات به جانبازان در خانه بپردازد. جانبازانی که دارای شرایط خاصی هستند از جمله جانبازان شیمیایی که دچار ناراحتیهای تنفسی و بیماری مزمن هستند میتوانند بدون مراجعه به مراکز درمانی از مشاورههای پزشکی بهرهمند شوند و به این ترتیب هم هزینههای مراقبت بهداشتی و درمانی کاهش مییابد و هم در وقت جانبازان صرفهجویی میشود. مدت بستری با بکارگیری این تکنولوژی کاهش مییابد و استقلال جانبازان و خود مدیریتی در جانبازان افزایش مییابد. مراقبتهای خانگی از راه دور فرصتی را برای استمرار و بهبود فرآیند آموزش فراهم میکند و نهایتاً مراقبتهای خانگی از راه دور باعث کاهش مواجهه با بیماری کووید -19 در جانبازان شیمیایی خواهد شد.
Zareipour M, Jadgal M S, Ahmadi Aghziyarat N. Telehomecare for Chemical Veterans in the COVID-19 Pandemic. jccnursing 2021; 14 (2) :1-5 URL: http://jccnursing.com/article-1-534-fa.html
زارعی پور مرادعلی، جدگال محمدسعید، احمدی آغزیارت نجف. مراقبت خانگی از راه دور(Tele Home care) جانبازان شیمیایی در بیماری همهگیر کووید-19. پرستاری مراقبت ویژه. 1400; 14 (2) :1-5