TY - JOUR T1 - The effect of supplementation with intravenous vitamin C on fatigue of hemodialysis patients TT - بررسی تاثیر مکمل یاری با ویتامین C تزریقی بر میزان خستگی بیماران همودیالیزی JF - jccnursing JO - jccnursing VL - 6 IS - 3 UR - http://jccnursing.com/article-1-255-fa.html Y1 - 2013 SP - 145 EP - 154 N2 - چکیده اهداف: خستگی یکی از شایع ترین عوارض جانبی دیالیز و از عمده ترین تشخیص های پرستاری در بیماران همودیالیزی بوده و می تواند به عنوان یک علامت هشدار دهنده زیستی، حوادث قلبی عروقی و مرگ و میر حاصل از آن را در این بیماران پیشگویی نماید. با توجه به اینکه کاهش سطح ویتامین C سرمی یکی از عمده ترین دلایل ایجاد خستگی در این بیماران است، این مطالعه با هدف "بررسی تاثیر مکمل یاری با ویتامین C تزریقی بر میزان خستگی در بیماران همودیالیزی" انجام شد. روش­ها: در یک کارآزمایی بالینی تصادفی دو سو کور، 177 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن کلیه مراجعه کننده به بخش های همودیالیز بیمارستان های بقیه الله (عج) و شهید چمران شهر تهران، در سه گروه پلاسیبو، کنترل و آزمون در سال 1391 مورد بررسی قرار گرفتند. علاوه بر تکمیل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، به منظور تعیین میزان خستگی از پرسشنامه استاندارد چند بعدی نیز قبل و بعداز مداخله استفاده شد. سپس در گروه مورد یک آمپول 5/2 سی­سی حاوی 250 میلی گرم ویتامین C به صورت 3 بار در هفته در پایان هر نوبت دیالیز از طریق مسیر وریدی و به مدت 8 هفته تزریق شد. در گروه شاهد همان میزان و به همان مدت، دارونمای نرمال سالین تزریق شده و در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها و مقایسه بین گروه­ها، از نرم افزار آماری SPSS17 و آزمون های کای اسکوار، تی مستقل، تی زوجی و آنوا استفاده شد. یافته ها: قبل از شروع مداخله، شکایت از خستگی در 6/81 % از بیماران وجود داشت و 7/30 درصد از آنان از خستگی شدید رنج می بردند. ابعاد کاهش فعالیت، خستگی جسمی و خستگی عمومی به ترتیب نسبت به دیگر ابعاد پنج گانه خستگی، میانگین بالاتری داشته و میانگین جمع نمرات ابعاد پنجگانه خستگی 92/15 ± 39/65 بود . پس از اتمام مداخله تفاوت معنی داری در یافته ها بین سه گروه مشاهده شد ( p M3 ER -